Yuragim qo'rini olgin onajon....

Yozgim kelyabdi onam haqida… bugun har kungidan boshqacharoq sog’inganim uchundir balki… Balki ulg’aya brogan sari odam insonlarni qadriga ko’p va xo’p yetib borarmikin, bilmadim. Dunyoda hamma onalar yaxshi… hamma hammasi… Qiziq , onalarni hayot bardoshli qilib qo’yarmikan yoki fitratan onalar sabrga haykalmikinlar a?!

Onam men bilgan onalarning ichida eng ko’p yaxshisi..Albatta har bir farzand shunday o’ylaydi, jumladan men ham…  Onam – birinchi o’qituvchim: o’qishda, oshxonada, etikada, estikada; do’stim, maslahatgo’yim, tanqidchim, sirdoshim… Hayotimda mavjud bo’lgan hamma statuslarda ayam borlar…

Jonkuyar ona, munisa rafiqa, soliha farzand, ilmli boshliq, QARINDOSH…

Jonkuyar ona. Ayam juda mehribonliklari bilan bir qatorda juda qattiqqo’l ustozlar har sohada, ayniqsa menga. Ovqat qilishimdan tortib , kiyinishim, salomlashishimgacha hamma hammasini ayam o’rgatganlar. Yozishni, o’qishni ham. Doim kulib: “sanga “2”ni va ‘I” ni yozishni o’rgatguncha tushgan sochimga oq” deydilar. Juda sabrsiz qiz edimmi bilmayman, har holda soatlab gazxonada zuvala olishga ichim qizib ketardi. Ayam oshxonani qulflab o’rgatardilar)) Doim, “Odamlarni qizlari nonlani yopib  tashlaydi, san non mushlasang qo’ling xamirga botmaydi” deb tanbeh berganlari bergan, haligacha qo’lim xamirga botmaydi))… Ovqat qilgunimcha , bor istedodimni ishga solib, qozonni ovozini chiqarmaslikka harakat qilaman, lekin, kapkir ham , qozon ham temir bo’lgandan keyin –ula bir biriga urilsa ovoz chiqadida baribir. Ayam shunday paytlarda: “Qiz bolaning nazokati, didi, haqiqiy oshpazligi qozonni ovozini chiqarmay ovqat qilganda bilinadi” deydilar… haqiqatda ayam ovqat qilsalar hech qachon eshitmaganman qozonning ovozini…

Har kuni ko’chaga chiqishdan avval jonkuyarimni: “Dilnavoz, soliha bo’lgin, senga qarab bizga baho beradilar, senga qarab ikki dunyoda obro’ga ega bo’lamiz yoki obro’sizlanamiz,2 yoki 3 ta qizimiz yo’qki  bittasi yaxshi bo’lmasa, ikkinchisi yaxshi bo’lar desak, Maksimal darajada yaxshi bo’l” degan so’zlari quloqlarim ostida yangraydi…

Esimni tanibmanki, uyimizga mehmon kelmagan kun yo’q, ba’zan hazillashib “Aya darvozamizga HOTEL deb yozib qo’yishimiz kerak” deyman… Bir kun kech soat 23 ladan oshgandi, Dadam telefon qildilar: “tayyorgarlik ko’rila, mehmon oboraman”. Rosti kun bo’yi charchagandim, malollandim. Bu yuzimda ham aks etdi shekilli, ayam :” Allohga va oxirat kuniga iymon keltirgan bo’lsang, Mehmoningni izzat ikrom qil, hadis o’qi qizim ” dedilar… Necha yillar bo’ldi shu voqeaga. Shundan buyon hech qachon ichimda ham malollanmadim… Mehmonjonlardan aylanay.

 Munisa rafiqa. Har doim menga “Nega doim hozirgi tirik odamlar ichida eng yaxshi ko’rganim dadam deysan, onangni aytmaysan?” deb savol berishadi… Onani yaxshi ko’rmay bo’larkanmi?! Hadsiz mehrim bor volidamga… Dadamga bo’lgan ana shu cheksiz muhabbatni, haqlariga duo qilishni, ishdan kelganlariga kulib qarshi olishni, kuzatguncha “O’ziga omonat” deyishni o’rgatganlari, dadamni qanchalik bebaho insonliklarini anglatganliklari uchun ham onamni o’zgacha ardoqlayman. Doim: “Ota onam mendan rozi ketganiga ko’nglim to’q, lekin dadangdek odamni rozi qila olar ekanmanmi?!” deydilar… Ayam qishlog’imizdagi maktabda director bo’lib ishlaydilar.  Maktabda qo’l ostidagilarini buyrug’iga bo’ysundiradigan mehribonimning uyda , dadamning oldilaridagi hokisorliklari, mushfiqliklari, itoatkorliklari ularga bo’lgan  hurmatimni, mehrimni osmoncha o’stirgan bo’lsa ajab emas. Dadam ishdan kelgunlaricha ham ishga, ham ovqatga, ham uy yumushlariga ulgurgan onani qanday Yaratgansana Qodir Egam… Ayam hech qachon dadamning ko’ylaklarini kir mashinada yuvmaganlar, nega degan savolimga: “Dadang ko’ylaklarini kiyganlarida qo’llarimizning, bizning mehrimizni his qilib tursinlar” deydilar.. O’zi ulardan rozi bo’lsin… Umrlarini uzoq qilsin… Bizlardan xursand qilsin..

Ilmli boshliq… Ayamga bo’lgan hurmatimning, havasimning yana bir tomoni borki, ayam biz uchun orzularidan kechmaganlar. Ham uyda beka, rafiqa, ona, maktabda o’qituvchi, boshliq bo’lish ilmini , san’atini qoyillatgan onamga doim matonat timsoli sifatida qaraganman.  Ularning shukronasini tinglash shunchalar zavqlikiii…Ularning xo’rsiniqsiz ovozlarini eshitish shunchalar yoqimlikiii…  Onalarga qaraganda umridan rozi boqishlarini ko’rish, hayotdan minnatdorona nigohlariga termulish o’zgacha quvonch beradi odamga…

Ayam haqida juda ko’pgina gaplarni yozgim kelyabdi… Ona haqida yozganda odamni gaplari hecham tugamaydi… Erkalik qilib litseyni ovqatlarini yemaganimda har kuni ovqat tashigan mushfiqqinam, xarxashalarimni ko’targan sabrliligim, yutuqlarimdan ko’zlariga yosh olib sevinganim, odamlarni faqat yaxshi ko’rishga o’rgatgan osmon qalbligim, duolarida yashatgan duogo’yim, taftlari quyoshdan issig’im, ayajonim sizni osmoncha yaxshi ko’raman…

Doim takrorlaydigan gapim: “Insonni uzilmas qarzlari bo’ladi… Meni shunday qarzlarim bor : ota- onamdan”…

Qaniydi tabiat qo'lidan kelsa,

Abadiy etolsa sening umringni.

Roziydim Onajon iloji bo'lsa,

Senga qo'shib bersa mening umrimni.

Bir kechalik allang xurmati uchun,

Bir yillik umrimni bag'iwlasam kam.

Ko'chirsam qalbinga qalbimning kuchin,

Qarzim uzilmasdan qolur wunda ham.

Oralab qolibdi sochlaringda oq,

Ol mening sochimni qoralarini.

Tishlaring tushibdi xo’rsinma biroq,

Ol mening tishimni saralarini.

Xiralashib qolibdi ko'zlaringda nur,

Ko'zim nurlarini olgin mehribon.

Roziman xizmating qilsam bir umr,

Yuragim qo’rini olgin Onajon. (A.Oripov)

Berdiyeva Dilnavoz Toshkan qizi.